Πανεπιστήμιο Πειραιά, Τμήμα Πληροφορικής - Π.Μ.Σ. Ψηφιακός Πολιτισμός, Έξυπνες Πόλεις, ΙοΤ και Προηγμένες Ψηφιακές Τεχνολογίες

Τα παιδιά του Πειραιά

Ένα ιστορικό ψηφιακό αρχείο αφιερωμένο στην αφανή ιστορία των Γαβριάδων του Πειραιά

Μια Πόλη Μέσα στην Πόλη

Στη σκιά των καραβιών και των γερανών, πίσω από το λιμάνι και τα σοκάκια, υπήρχε ένας κόσμος σχεδόν αόρατος: ο κόσμος των ορφανών και φτωχών παιδιών του Πειραιά που ονομάστηκαν οι Γαβριάδες του Πειραιά.

Από τα μέσα του 19ου αιώνα παρατηρείται το φαινόμενο της συγκέντρωσης μικρών παιδιών γύρω από το λιμάνι του Πειραιά και τις γειτονικές του περιοχές. Τα παιδιά αυτά, μεγαλωμένα σε συνθήκες παραμέλησης και συχνά χωρίς την παρουσία των γονέων τους, αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής εικόνας του λιμανιού.

Αυτό το έργο είναι ένα ψηφιακό ταξίδι στις ζωές τους, τη καθημερινότητά τους και τις σκληρές συνθήκες κάτω από τις οποίες έπρεπε να επιβιώσουν χωρίς τους γονείς τους.

Συλλέγουμε μαρτυρίες, ιστορικά δεδομένα, ξεχασμένες φωτογραφίες, καθημερινά αντικείμενα και αρχεία, για να διασώσουμε ένα κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης και της Πολιτισμικής κληρονομιάς του δικού μας Πειραιά.

Ένας τόπος, πολλές ιστορίες

Από τα μέσα του 19ου αιώνα, το λιμάνι του Πειραιά αναδείχθηκε σε έναν από τους πιο ζωντανούς και πολυσύχναστους κόμβους της Ελλάδας. Με τη ραγδαία ανάπτυξή του ως εμπορικό και ναυτιλιακό κέντρο, προσέλκυσε πλήθος ανθρώπων από όλη τη χώρα, δημιουργώντας έναν πολύχρωμο και συχνά σκληρό κόσμο.

Για πολλά μικρά παιδιά, που μεγάλωναν σε συνθήκες φτώχειας και εγκατάλειψης, το λιμάνι έγινε τόπος επιβίωσης. Μέσα στη βοή και την κίνηση των πλοίων, έβρισκαν τρόπους να εξασφαλίσουν ένα πιάτο φαγητό, προσφέροντας μικροδουλειές, βοηθώντας φορτωτές ή πουλώντας μικροπράγματα.

Το λιμάνι δεν ήταν απλώς ένας χώρος εργασίας, ήταν ένας ζωντανός οργανισμός που διαμόρφωνε τις ζωές τους, γεμάτος δυσκολίες αλλά και ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο.

Μέσα από μία σύντομη ιστορική αναδρομή γίνεται η παρουσίαση του λιμανιού του πειραιά εκείνης της εποχής, με τις αγορές του, τους ανθρώπους που απασχολούσε και τη καθημερινότητα. Αυτό ήταν το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωναν οι Γαβριάδες και καθόρισε τη ζωή και την επιβίωσή τους

Μέσα από μία σύντομη ιστορική αναδρομή, παρουσιάζεται το λιμάνι του Πειραιά της εποχής, με τις αγορές του, τα εργαστήρια, τα καφενεία και τα πλοία που έρχονταν και έφευγαν αδιάκοπα απασχολώντας πλήθος εργατών, ναυτικών, μικροπωλητών και αχθοφόρων . Σε αυτό το πολύχρωμο και συχνά σκληρό περιβάλλον, γεννήθηκε και διαμορφώθηκε η ζωή των Γαβριάδων – των παιδιών του λιμανιού.

Η καθημερινότητα ήταν γεμάτη μόχθο, φωνές, μυρωδιές από τα εμπορεύματα και τις ταβέρνες, αλλά και στιγμές αλληλεγγύης μέσα στη φτώχεια. Το ιδιαίτερο αυτό περιβάλλον καθόρισε καθοριστικά την ταυτότητα και τη μοίρα των Γαβριάδων, αφήνοντας ένα διακριτικό αλλά ανεξίτηλο αποτύπωμα στη νεότερη κοινωνική ιστορία του Πειραιά.

«Τόποι που Θυμούνται»

Διαδραστικός Χάρτης Μνήμης

Εξερεύνησε τις τοποθεσίες του Πειραιά που κάποτε προσέφεραν στέγη, δουλειά και ελπίδα στα παιδιά με τη βοήθεια ενός διαδραστικού χάρτη που δίνει πληροφορίες γύρω από τα κεντρικά σημεία που περνούσαν τη καθημερινότητά τους οι Γαβριάδες.

Εικόνες, Ήχοι και Αντικείμενα

Σειρά από μικρές εικόνες, ένα παλιό απόκομμα εφημερίδας , ένα παιδί με τραγιάσκα στο λιμάνι, ένας ήχος από τραγούδι της εποχής. Μεταφερθείτε πίσω στο χρόνο και την ιστορία του Πειραιά και τη ζωή των Γαβριάδων ανακαλύπτοντας το αρχείο μας.

  • Το αρχείο περιλαμβάνει μία μεγάλη λίστα από οπτικό υλικό με εικόνες και φωτογραφίες τις εποχής που αποτυπώνουν τη καθημερινότητα των Γαβριάδων από τις συνθήκες εργασίας τους μέχρι το παιχνίδι με τα άλλα παιδιά.

  • Ανακαλύψτε μία λίστα από επιλεγμένα ρεμπέτικα τραγούδια που περιγράφουν τον Πειραιά και τη ζωή της εποχής.

  • Μεταφερθείτε στο λιμάνι του Πειραιά ή της αγοράς του μέσα από μία σειρά ηχοτοπίων που στόχο έχουν να αναπαραστήσουν τον ήχο και την ατμόσφαιρα των δύσκολων αυτών καιρών. Μία εμπειρία που συνοδεύει κατάλληλα τις εικόνες και τα κείμενα του αρχείου.

  • Ανακαλύψτε μία εκτενή συλλογή από αποκόμματα εφημερίδας μέχρι μαρτυρίες που καταγράφηκαν από τους δημοσιογράφους.

  • Με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης δημιουργείστε τις δικές σας ιστορίες που περιγράφουν μία ημέρα από τη ζωή του Γαβριά και αφήστε τις λέξεις να σας ταξιδέψουν στο παρελθόν.